26 сакавіка 2020 года а 17-й гадзіне ў Нацыянальным гістарычным музеі Рэспублікі Беларусь адбудзецца ўрачыстае адкрыццё выставы “Вайна і мір. Вяртанне” ў рамках аўтарскага праекта лаўрэата прэміі “За духоўнае адраджэнне” Уладзіміра Ліхадзедава “У пошуках страчанага”.
Выстава “Вайна і мір. Вяртанне” аб'яднае прадметы, у розныя гады сабраныя вядомым калекцыянерам Уладзімірам Ліхадзедавым. Вялікая частка з іх была вывезена з Беларусі і страчана ў часы бязлітасных і разбуральных войнаў і канфліктаў, якія праходзілі на беларускіх землях.
Дадзены выставачны праект стаў часткай праграмы “Вайна і мір. Беларусь памятае”, асноўнай ідэяй якой з'яўляецца стварэнне экспазіцый, што дэманструюць гістарычны шлях беларускага народа ў жорсткіх войнах з 1812-га па 1945 гг., а таксама мірныя міжваенныя гады і сучаснасць. Як адзначыў намеснік Міністра інфармацыі Рэспублікі Беларусь Ігар Бузоўскі: “Перамога стваралася не з 1941-га па 1945 гады: бацькі і дзяды герояў Вялікай Айчыннай вайны былі героямі Першай сусветнай, а іх дзяды і прадзеды – героямі вайны 1812 года. Вялікая Перамога 1945 года, па задуме, павінна сімвалізаваць кропку ў гісторыі кровапраліцця на беларускай зямлі і прымнажэнне новых мірных перамог”. Адпаведна, Мір – час вяртання страчанага!
Частка экспануемых пісьмовых артэфактаў была перададзена калекцыянерам Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі. Таксама на выставе прадстаўлены прадметы, якія перадаюцца Уладзімірам Ліхадзедавым у дар Нацыянальнаму гістарычнаму музею Рэспублікі Беларусь. Каштоўнасці, якія папоўнілі калекцыі гэтых вядучых устаноў культуры, гарантавана вяртаюцца ў культурнае і навуковае асяроддзе, змогуць служыць беларусам і Беларусі.
У экспазіцыі дэманструюцца ўнікальныя рукапісныя дакументы, карты, старадрукі і рэдкія кнігі, перыядычныя выданні. Сярод іх – граматы XVI-XVII стст., у іх ліку прывілей караля Рэчы Паспалітай Жыгімонта III Вазы Мінскаму ўніяцкаму кляштару (1617 г.), унікальныя рукапісныя рэгістрацыйныя кнігі культавых устаноў XVIII-ХIХ стст. (метрыкі, кнігі перадшлюбных экзаменаў і інш.), рукапіс беларускіх татар (кітаб), старадрукі XVIII ст. На выставе прадстаўлены асобнікі “Гродзенскіх губернскіх ведамасцяў” за 1841 г. – адной з першых беларускіх газет ХIХ ст.
Таксама ўвазе гледачоў прадстаўлены прадметы з калекцыі Уладзіміра Ліхадзедава, звязаныя са значнымі падзеямі беларускай гісторыі і яе выбітнымі асобамі: пісьмовы прыбор князёў Радзівілаў, медаль за ўзяцце горада Полацка Стэфанам Баторыем у 1579 г., памятная чугунная пліта да 500-годдзя перамогі ў Грунвальдскай бітве, медаль удзельнікаў перамоў па Брэсцкаму міру 1918 г. i многае іншае.
Уладзімір Аляксеевіч Ліхадзедаў – лаўрэат прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь “За духоўнае адраджэнне” (2006 г.), заснавальнік гісторыка-асветніцкага праекта “У пошуках страчанага”, аўтар больш за 20 кніг-альбомаў на 8 мовах свету, уладальнік буйной калекцыі рэдкіх выданняў. Праект “У пошуках страчанага” заснаваны на сабранай ім найбуйнейшай у свеце калекцыі паштовак і фотаздымкаў канца ХIХ – пачатку ХХ стст., прысвечанай гістарычнай спадчыне Беларусі.
Выстава “Вайна і мір. Вяртанне” праходзіць з 26 сакавіка па 22 красавіка 2020 г.